Artykuł sponsorowany

Czy płyn Lugola chroni przed promieniowaniem?

Czy płyn Lugola chroni przed promieniowaniem?

Płyn Lugola kojarzy się przede wszystkim z katastrofą elektrowni atomowej w Czarnobylu – i nic dziwnego, bo wtedy właśnie miała miejsce bezprecedensowa akcja podawania tego preparatu aż 18 i pół milionom Polaków w ramach szeroko zakrojonej profilaktyki jodowej, której sens bywa zresztą dzisiaj poddawany w wątpliwość. Czym jest tajemniczy płyn Lugola, jakie ma właściwości i czy faktycznie może nas uchronić przed skutkami skażenia radioaktywnego?

Co to jest płyn Lugola i na co pomaga? 

Płyn Lugola to wodny roztwór czystego jodu w jodku potasu, występujący w różnych stężeniach. W sprzedaży można znaleźć 1-procentowy płyn Lugola zawierający 1 g jodu, 2 g jodku potasu i 97 g wody osmotycznej lub 5-procentowy roztwór, w którym proporcje te wynoszą 5 do 10 do 85. Swoją nazwę płyn zawdzięcza francuskiemu lekarzowi Jeanowi Lugolowi, który opracował jego recepturę w 1829 roku. Pierwotnie preparat ten miał służyć do leczenia chorych na gruźlicę, jednak podejmowane próby terapii nie przyniosły pozytywnych rezultatów. Okazało się jednak, że płyn Lugola ma doskonałe właściwości antyseptyczne: zwalcza bakterie, wirusy i grzyby, w związku z czym stosuje się go do odkażania brzegów ran, zadrapań czy otarć, a także powierzchni skóry.

Ponadto płynu Lugola w medycynie używa się:

  • do płukania gardła (w postaci mocno rozcieńczonej – 5 kropli na 100 ml wody);
  • w leczeniu chorób tarczycy, m.in. autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, wola i dyshormonogenezy;
  • przed badaniem scyntygraficznym – w celu „zablokowania” tarczycy;
  • przed zabiegiem strumektomii, czyli częściowego lub całkowitego wycięcia tarczycy.

Poza zastosowaniem leczniczym i odkażającym roztwór jodu wykorzystuje się w badaniach obecności skrobi, np. by wykryć mąkę w mleku lub śmietanie, lub do określenia jej stężenia w zacierach (płyn Lugola barwi płyny zawierające skrobię na ciemnoniebiesko lub fioletowo). Preparat ten nadaje się także do uzdatniania wody oraz utrwalania preparatów fitoplanktonu – wyjaśnia nasz rozmówca z hurtowni produktów bio NatVita koło Wrocławia.

Dlaczego aplikowano Polakom płyn Lugola po katastrofie w Czarnobylu? 

Dlaczego po wybuchu reaktora w Czarnobylu zalecano natychmiastowe przyjęcie płynu Lugola? Otóż wskutek katastrofy powietrze zostało skażone między innymi izotopami jodu I-131, które podczas rozpadu uwalniają szkodliwe dla komórek promieniowanie beta, powodujące nowotwory tarczycy. By zapobiec pochłanianiu tego groźnego dla zdrowia jodu, należało wysycić tarczycę „normalnym” jodem, podając go w ponadfizjologicznym stężeniu. Takie zjawisko nazywa się efektem Wolffa-Chaikoffa: polega ono na zahamowaniu transportu jodu do tarczycy oraz ograniczeniu produkcji jej hormonów. 

Akcja picia płynu Lugola w 1986 roku miała zatem na celu ochronę ludności, głównie młodzieży, przed wnikaniem radioaktywnego jodu do organizmu i jego skutkami. Dzisiaj jednak wielu ekspertów, w tym pomysłodawca akcji prof. Zbigniew Jaworowski, kwestionuje jej zasadność, wskazując, że rzeczywisty poziom skażenia nie był aż tak wysoki, jak zakładano. Jednak wobec braku rzetelnych informacji i narastającej w społeczeństwie paniki zdecydowano wówczas o wdrożeniu ochrony radiologicznej w takiej właśnie formie.

Pić czy nie pić? Płyn Lugola a zagrożenie radioaktywne 

Czy dzisiaj, gdyby zagrozić miało nam ponownie skażenie radioaktywne, należy przyjmować płyn Lugola? Warto wiedzieć, że w 1999 roku WHO przedstawiła wytyczne dotyczące postępowania w razie awarii jądrowej. Zaleca w nich niewychodzenie z domu albo ewakuację z miejsca wypadku, kontrolę żywności i przyjęcie profilaktycznej dawki jodu przed ekspozycją na izotopy lub tuż po niej. Zamiast płynu Lugola, którego spożycie może wiązać się z różnymi skutkami ubocznymi, organizacja rekomenduje jednak tabletki z jodkiem potasu lub jodanem potasu. W Polsce mamy zapas takich tabletek, który będzie udostępniany w razie potwierdzenia awarii jądrowej przez Państwową Agencję Atomistyki.

Eksperci alarmują, że picie płynu Lugola profilaktycznie i bez konsultacji z lekarzem może przynieść więcej szkody niż pożytku. Wśród działań niepożądanych wymienia się poważne choroby tarczycy związane z jej nad- lub niedoczynnością. Poza tym trzeba pamiętać, że roztwór jodu nie uchroni nas przed wszystkimi skutkami promieniowania, a jedynie przed działaniem izotopów jodu. W skażonym po awarii jądrowej środowisku znajduje się niestety znacznie więcej szkodliwych substancji.

Podsumowując, płyn Lugola warto mieć w domowej apteczce, ale jedynie do zastosowania zewnętrznego. Jego spożywanie powinno być natomiast zawsze konsultowane z lekarzem!

form success Dziękujemy za ocenę artykułu

form error Błąd - akcja została wstrzymana

Dodaj komentarz

form success Dziękujemy za dodanie komentarza

Po weryfikacji, wpis pojawi się w serwisie.

form error Błąd - akcja została wstrzymana

pozostała liczba znaków: 1000

Komentarze użytkowników

Artykuł Cię zaciekawił? Dowiedziałeś się czegoś więcej? Koniecznie zostaw komentarz! Skomentuj jako pierwszy i podziel się swoimi wrażeniami. Napisz, jak oceniasz nasz artykuł i zostaw opinię. Weź udział w dyskusji. Masz wątpliwości i chcesz dowiedzieć więcej na temat poruszanego zagadnienia? Daj znać, o czym jeszcze chciałbyś przeczytać. Dziękujemy za Twój wkład w budowę bazy komentarzy. Zachęcamy do zapoznania się z pozostałymi artykułami i komentarzami innych użytkowników.

Dodaj komentarz jako pierwszy!

Dodaj komentarz

Dbamy o Twoją prywatność

W naszym serwisie używamy plików cookies (tzw. ciasteczek), które zapisują się w przeglądarce internetowej Twojego urządzenia.

Dzięki nim zapewniamy prawidłowe działanie strony internetowej, a także możemy lepiej dostosować ją do preferencji użytkowników. Pliki cookies umożliwiają nam analizę zachowania użytkowników na stronie, a także pozwalają na odpowiednie dopasowanie treści reklamowych, również przy współpracy z wybranymi partnerami. Możesz zarządzać plikami cookies, przechodząc do Ustawień. Informujemy, że zgodę można wycofać w dowolnym momencie. Więcej informacji znajdziesz w naszej Polityce Cookies.

Zaawansowane ustawienia cookies

Techniczne i funkcjonalne pliki cookie umożliwiają prawidłowe działanie naszej strony internetowej. Wykorzystujemy je w celu zapewnienia bezpieczeństwa i odpowiedniego wyświetlania strony. Dzięki nim możemy ulepszyć usługi oferowane za jej pośrednictwem, na przykład dostosowując je do wyborów użytkownika. Pliki z tej kategorii umożliwiają także rozpoznanie preferencji użytkownika po powrocie na naszą stronę.

Analityczne pliki cookie zbierają informacje na temat liczby wizyt użytkowników i ich aktywności na naszej stronie internetowej. Dzięki nim możemy mierzyć i poprawiać wydajność naszej strony. Pozwalają nam zobaczyć, w jaki sposób odwiedzający poruszają się po niej i jakimi informacjami są zainteresowani. Dzięki temu możemy lepiej dopasować stronę internetową do potrzeb użytkowników oraz rozwijać naszą ofertę. Wszystkie dane są zbierane i agregowane anonimowo.

Marketingowe pliki cookie są wykorzystywane do dostarczania reklam dopasowanych do preferencji użytkownika. Mogą być ustawiane przez nas lub naszych partnerów reklamowych za pośrednictwem naszej strony. Umożliwiają rozpoznanie zainteresowań użytkownika oraz wyświetlanie odpowiednich reklam zarówno na naszej stronie, jak i na innych stronach internetowych i platformach społecznościowych. Pliki z tej kategorii pozwalają także na mierzenie skuteczności kampanii marketingowych.